Czy było stosowne, że Chrystus został ukrzyżowany z łotrami?

Chrystusa ukrzyżowano między łotrami. Inny był przy tym zamiar Żydów, a inne zrządzenie Boże.

1. Krzyżując łotrów po obu stronach Chrystusa, Żydzi zdaniem Chryzostoma – „zamierzali rzucić Nań podejrzenie o wspólnictwo z nimi. Lecz stało się inaczej. O łotrach wcale się nie mówi, a krzyż jest przedmiotem powszechnej czci. Królowie porzucają korony i biorą krzyż. Wszędzie, po całej ziemi: na purpurze, na koronach i zbrojach, na konsekrowanych ołtarzach widnieje krzyż”.

A co do planu Bożego – Chrystus został ukrzyżowany z łotrami, ponieważ, jak mówi Hieronim, „stając się dla nas przekleństwem krzyża, został ukrzyżowany jak złoczyńca między złoczyńcami, by wszystkich zbawić”.

2. Jak mówi papież Leon Wielki: „Ukrzyżowano dwóch łotrów, jednego po prawicy, drugiego po lewicy, aby w samym rodzaju kaźni ujawnił się podział wszystkich ludzi, który się dokona w czasie sądu”. Augustyn zaś powiada: „Sam krzyż, zauważ to, był trybunałem. Pośrodku stał sędzia. Obok, który uwierzył, został uwolniony; drugi, który znieważał – potępiony. Już tu pokazał Chrystus, co uczyni z żywymi i umarłymi, kiedy jednych ustawi po prawicy, drugich – po lewicy”.

3. Według Hilarego: „Przybito do krzyża dwóch łotrów, z prawej i lewej strony, aby pokazać, że cały rodzaj ludzki w swej rozmaitości został powołany do udziału w Misterium Męki Pańskiej. Ponieważ zaś przez rozmieszczenie wszystkich ludzi po prawicy bądź po lewicy dokona się zróżnicowanie ludzi na wiernych i niewiernych, jeden z dwóch łotrów, ten, którego umieszczono na prawo od Chrystusa, został zbawiony przez usprawiedliwienie płynące z wiary”.

4. Jak mówi Beda: „Złoczyńcy ukrzyżowani z Panem oznaczają tych ludzi, którzy za wiarę i wyznawanie Chrystusa podjęli bądź męczeńskie zmagania, bądź też w ogóle surowszy sposób życia. Otóż tych ludzi, którzy czynią to dla chwały wiecznej, symbolizuje wiara łotra po prawicy. Mentalność zaś i postępowanie łotra po lewicy odtwarzają ci ludzie, którzy powodują się pragnieniem ludzkiej chwały”.

Chrystus nie umarł z musu, lecz przyjął śmierć z własnej woli, by swą dzielnością śmierć przezwyciężyć. Podobnie też nie zasłużył na umieszczenie Go obok łotrów, lecz chciał być zaliczony do złoczyńców, aby swą cnotą zgładzić nieprawość. Stąd powiedzenie Chryzostoma: „Nawrócenie łotra na krzyżu i wprowadzenie go do raju nie było dziełem mniejszym niż skruszenie skał”.

Źródło: Thomas Aquinas, Summa Theologiae 3, 46, 11. Polskie wydanie: Suma teologiczna. Tom 26. Przełożył i objaśnieniami zaopatrzył ks. St. Piotrowicz. Dobór tekstów na podstawie: St. Thomas Aquinas (www.thomasofaquino.blogspot.com) oraz Facebook/St. Thomas Aquinas – według książki St. Thomas Aquinas. Meditations for Lent. Passages selected by Fr. Mezard, O.P., trans. by Fr. Philip Hughes. London: Sheed and Ward, 1937.

Ukrzyżowanie. Pedro de Campana. Ok. 1550. Muzeum w Luwrze, Paryż.