Na wprowadzeniu euro najwięcej zyskały Niemcy
Centrum Polityki Europejskiej we Fryburgu (CEP), działające pod patronatem fundacji Stiftung Ordnungspolitik (w radzie nadzorczej zasiada guru polskich liberałów Leszek Balcerowicz), przeprowadziło badania, z których wynika, że Niemcy „zdecydowanie najwięcej” zyskały na wprowadzeniu euro w okresie objętym badaniami (1999-2017). Największy spadek dobrobytu w ciągu tych lat odnotowały Włochy i Francja.
CEP wyliczył, że Niemcy zyskały w latach 1999–2017 prawie 1,9 biliona euro (2,1 biliona dolarów) w wyniku wprowadzenia euro. Wyniki wskazują, że Niemcy i Holandia są jedynymi krajami, które odniosły największe korzyści z wprowadzenia euro. W Niemczech w ciągu dwudziestu lat nowa waluta przyniosła dodatkowe 23 000 euro na mieszkańca, czyli ok. 100 000 zł po dzisiejszym kursie euro/złoty.
Z raportu wynika, że jedną z głównych przyczyn spadku dobrobytu była międzynarodowa konkurencyjność. Przed wprowadzeniem euro takie kraje jak Grecja i Włochy mogły dewaluować swoje waluty, aby uczynić swój eksport tańszym na rynku światowym. Stawały się w ten sposób bardziej konkurencyjne i posiadały instrument reagowania na pogarszające się wyniki gospodarcze.
Badacze Alessandro Gasparotti i Matthias Kullas w swoim opracowaniu „20 lat euro: zwycięzcy i przegrani” dochodzą do wniosku, że „problem rozbieżnej konkurencyjności krajów strefy euro pozostaje nierozwiązany”. To oznacza, że państwa przyjmujące walutę europejską nie mogą mieć żadnej pewności dokąd doprowadzi ich ta decyzja. Nie ma również europejskich mechanizmów regulacyjnych, żeby temu przeciwdziałać. „Szczególnie Grecja i Włochy doświadczają obecnie poważnych trudności, ponieważ nie są w stanie zdewaluować swojej waluty” – napisano. Za to kraje z walutą narodową mogą elastycznie reagować w przypadku pogorszenia konkurencyjności.
Stiftung Ordnungspolitik to powstała w 1998 roku niemiecka organizacja non-profit zajmująca się ordoliberalną tradycją szkoły ekonomii we Fryburgu. Dąży do utrzymania i dalszego rozwoju ordoekonomii opartej na ideach Waltera Euckena i Friedricha Augusta von Hayeka, wprowadzonych do praktyki politycznej przez Ludwiga Erharda, który uchodzi za twórcę cudu gospodarczego w powojennych Niemczech.
Centrum Polityki Europejskiej we Fryburgu (CEP) jest ośrodkiem doradczym (think tank) fundacji zajmującym się polityką Unii Europejskiej. Działa na styku nauki, polityki i społeczeństwa, a jego celem jest skonsolidowanie na szczeblu UE polityki zorientowanej na wolność i gospodarkę wolnorynkową, przy jednoczesnym ograniczeniu do minimum regulacji i biurokracji. Analizuje główne projekty polityki UE pod kątem kryteriów ordoliberalnych. Przewodniczącym zarządów SO i CEP jest prof. dr Henning Vöpel. Członkami rady nadzorczej są Roman Herzog, Hans Tietmeyer, Leszek Balcerowicz i Frits Bolkestein.
Oprac. kw
Grafika na podstawie DW