Uniwersytety i scholastyka
Na początku uniwersytety składały się z nauczycieli i studentów, to znaczy ludzi. Nie posiadały specjalnych gmachów, bibliotek, wyposażenia, personelu. Począwszy jednak od piętnastego wieku opierały się stopniowo na coraz trwalszych podstawach materialnych. Z punktu widzenia rozwoju duchowego zmiana była jeszcze głębsza. Uniwersytety powoli zaczęły się przekształcać z instytucji kościelnych w instytucje państwowe. Zmiana stała się nieunikniona z chwilą powstania w różnych krajach europejskich wielu ośrodków nauczania, powoływanych do życia przez władze lokalne lub miejscowych książąt, za których protekcję średniowieczne szkoły musiały płacić akademicką wolnością. Wydaje się wszakże, że taka sama tendencja spontanicznie zrodziła się na Uniwersytecie Paryskim, szczególnie na Wydziale Prawa, już w trzynastym wieku, kiedy powstały polityczne trudności pomiędzy Stolicą Świętą a królami francuskimi. Przejście od starego uniwersalnego Uniwersytetu Paryskiego do nowożytnego typu uniwersytetów narodowych miało charakter powolny i stały. Ci z nas, którzy ciągle wierzą w absolutnie powszechną wartość kultury intelektualnej i prawdy – bez popadania w rozpacz co do przyszłości – muszą szukać swego złotego wieku w przeszłości.
UNIWERSYTETY I SCHOLASTYKA – cały artykuł