Kolęda księcia pomorskiego Wisława III

To najprawdopodobniej najstarsza kolęda odnaleziona na Pomorzu Zachodnim. Do tego jeszcze, przecudowna. Autorem tekstu i muzyki jest Wisław III z Rany (1265-1325), słowiański książę Rugii. Piękną kolędę zaaranżował i przywrócił do życia Łukasz Górewicz, znany szczeciński skrzypek i kompozytor, wraz z Joną Ardyn, altowiolinistką i wokalistką pochodzącą z Łodzi oraz prof. Pawłem Pieńkowskim, który przetłumaczył tekst pieśni księcia. W nagraniu wziął również udział trzymiesięczny synek muzyka.

Na profilu YouTube Jony Ardyn czytamy: „Pieśni słowiańskiego Księcia Wisława (1265-1325) z Rany (Rugii) to najprawdopodobniej najstarsze utwory muzyczne pochodzące z obszaru Pomorza Zachodniego i zachowane do naszych czasów. Jedna z najbardziej znanych pieśni (Loybere risen) opisuje nadejście zimy i poszukiwanie ciepła, które można odnaleźć w miłości między ludźmi. Melodyka utworu oraz jego strofy skłoniły do opracowania kolędy, inspirowanej niezwykłym charakterem pieśni słowiańskiego księcia.”

Bóg się nam zrodził, nocą zszedł z Niebieskich Bram, ku człowieczej biedzie. Śpieszmy za gwiazdą, co od wschodu błyska k nam, ku stajence wiedzie. Gwiazda nam wskaże, gdzie w Betlejem stał się cud, korzeń Jesse zakwitł tam kwieciem. Rozpalmy serca, by nie zmorzył kwiatu chłód, w mroźną noc na obcym mu świecie. Raduj się ziemio, niech się dobra niesie wieść, Pan w stajence lichej zagościł. Opuścił trony, aby ludziom w darze nieść, pokój na nim zagościł.

{youtube}TvtB5-3pBMk{/youtube}

Słowiański książę Wisław, władca wyspy Rugii, jest rówieśnikiem Koszalina lokacyjnego, urodził się około roku 1266, kiedy to gród nieopodal Góry Chełmskiej otrzymał prawa miejskie. Jego ojciec, Wisław II założył Darłowo, stąd zaskakująca nazwa, nadana w czasach późniejszych starej słowiańskiej osadzie Drilowo – Rügenwalde (od niemieckiej nazwy wyspy Rugii – Rügen).

Książę Wisław III władał wyspą Rugią, gdzie rozwijała się niezwykła kultura słowiańskiego plemienia Ranów z ośrodkami w Arkonie i Gardźcu (późniejszy niemiecki Garz). U Ranów także najdłużej przetrwał kult bożków słowiańskich, w Arkonie znajdował się słynny posąg Świętowita. W roku 1130 wyspa została opanowana przez Bolesława Krzywoustego, który zaprowadził chrześcijaństwo, chociaż ta zasługa przypisywana jest dziś królowi Danii Waldemarowi Wielkiemu, który w wyniku krucjat, wspólnie z biskupem Absalonem dokonał ostatecznej chrystianizacji wyspy.

Książę Wisław III był władcą o rozległej wiedzy i zainteresowaniach. Nie obca była mu astronomia, był też minnesangerem, co oznacza, że uprawiał niezwykły gatunek poezji dworskiej i rycerskiej. Minnesang to forma miłosnej liryki śpiewanej, którą wtedy uprawiała zachodnioeuropejska arystokracja. Pełnił rolę rycerskiego hobby, rozgrywano też coś w rodzaju poetyckich turniejów, a zwycięstwo cenione było nie mniej niż te stoczone w szrankach. Książę Wislaw jest jak dotąd jedynym znanym minnesingerem znad Bałtyku.

Opracowanie, aranżacja, instrumenty oraz nagranie: Łukasz Górewicz. Wokal/chórki: Jona Ardyn. Narracja: Luca Górewicz. Tekst inspirowany pieśnią księcia: Paweł Pieńkowski. Miks i master: Kuba Maciejewski, Łukasz Górewicz.

Oprac. AH