Marian Jurczyk na spotkaniu z Polonią w Nowym Jorku

Szanowni Państwo! Przybywam do Was z Polski, która jest Waszą Ojczyzną. Dla jednych Ojczyzną, z której emigrowali za chlebem Wasi rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, dla innych Ojczyzną, z której sami wyjeżdżaliście z przyczyn politycznych bądź ekonomicznych . Dziecko, gdy usamodzielnia się i opuszcza swoją Matkę, nigdy o niej nie zapomina i stara się utrzymywać z nią kontakt. Tak samo Wy, żyjąc i pracując w Ameryce, nie zapominacie o swojej Matce – Polsce. Niektórzy z Was z pewnością byli tam w ostatnich latach, niektórzy pamiętają ją z czasów komunistycznych.

W tym roku minie 25 lat od wielkiego zrywu Polaków i powstania „Solidarności”. „Solidarności” – słynnej na całym świecie która dawała narodowi nadzieję, „Solidarności”, w której miałem zaszczyt być jednym z przywódców. Po zdławieniu rewolucji solidarnościowej przyszły ciemne lata stanu wojennego, aż po kolejnych kilku latach zaświtała znowu jutrzenka wolności. Upadł komunizm, legły w gruzach instytucje i zasady, na których opierał się cały ustrój i ówczesna władza, zmienił się kraj. Co prawda nie od razu, ale pojawiły się wolne, demokratyczne wybory: do parlamentu, do samorządu, na Urząd Prezydenta Rzeczypospolitej. Ileż w nas wtedy było nadziei. Wielu wydawało się, iż w niedługim czasie Polska stanie się krainą miodem i mlekiem płynącą. Nikt nie zaprzeczy, że po 16 latach od przemian ustrojowych Polska jest innym krajem. Czy tak jednak wyglądały nasze marzenia po upadku komunizmu? Czy błysk reklam i neonów rozświetlających ulice większych miast jest w stanie odwrócić uwagę od problemów nękających dzisiaj przeciętnego mieszkańca Polski? Czy wysokie i nowoczesne budynki hoteli i biurowców, w których siedzibę mają zagraniczne banki i koncerny, zasłonią to co jest w polskiej rzeczywistości wstydliwego? Na pewno nie. Kraj jest wolny, ale wielu jego obywateli żyje w ubóstwie i nie może, a nawet już nie potrafi cieszyć się wolnością.

Przede wszystkim główną plagą III Rzeczypospolitej jest największe w krajach europejskich bezrobocie, oficjalnie wynoszące 20%. Jest to jednak tylko część prawdziwego bezrobocia, jest to, by tak rzec, bezrobocie jawne, bezrobocie zarejestrowane w statystykach. Dochodzą do tego ludzie zmuszeni do przejścia na wcześniejsze emerytury, w związku z likwidacją ich miejsc pracy. Jest to ogromna, wielomilionowa rzesza ludzi bez żadnych perspektyw na polepszenie swojego losu. Istnieją obszary na mapie Polski, w których bezrobocie sięga nawet 60%.

Władze obecne chwalą się przed światem, że Polska, nieoczekiwanie, wysunęła się na czoło krajów europejskich pod względem oświatowym, osiągając bodajże najwyższy w Europie tzw. wskaźnik scholaryzacji. Na polskich wyższych uczelniach uczy się aktualnie prawie 2 miliony młodych ludzi.

Tymczasem jest znowu odwrotna strona tego miłego obrazu. Przede wszystkim większość tych szkół wyższych to pseudoszkoły, serwujące pseudowiedzę, niestety, za prawdziwe pieniądze, wyciągane z kieszeni rodziców tych młodych ludzi, którzy robią wszystko, w nadziei, że zapewnią swoim dzieciom lepszą przyszłość. Jest to, de facto, odłożone bezrobocie, ponieważ Polska nie oferuje tym młodym ludziom zatrudnienia zgodnego z ich wykształceniem, właściwie, nie oferuje żadnego zatrudnienia. Obserwujemy więc gigantyczny proces ucieczki młodych i wykształconych ludzi z Polski, którzy teraz wędrują po Europie i świecie, w poszukiwaniu jakiejkolwiek pracy. Każdy, kto dzisiaj wsiądzie do autobusu jadącego z Małopolski, ze Śląska, z Podlasia, do Wielkiej Brytanii, Francji czy Niemiec, autobusu wypełnionego młodymi ludźmi, jadącymi w nieznane, z nadzieją, że może tam, daleko, znajdą to, czego nie jest w stanie dać im ich kraj, będzie przygnębiony ich nocnymi szeptami, rozmowami, przepełnionymi strachem, nadzieją, obawą. Potem może się przejść po dworcach Londynu czy Paryża i znajdzie tam młodych Polaków śpiących po kątach, na jakichś kartonach, na czym się tylko da.

Uciekają, bo znane im są te obrazy z polskich blokowisk, gdzie każdym świtem wyruszają na poszukiwania grupy przeszukiwaczy śmieci, którzy w odpadkach, w pojemnikach na śmieci poszukują rozwiązania ich problemów życiowych. Upokarza ich to, nie mieści im się w głowie, że mogą brać w tym udział, w swoim kraju, który codziennie stacje telewizyjne i radiowe stawiają innym za wzór. Wiedzą już czym jest bieda, wiedzą czym jest nędza i głód.

Zagraniczny turysta nie doświadczy tego, czego doświadcza już prawie połowa mieszkańców osiedli mieszkaniowych, którzy nie są w stanie opłacić czynszu i z dnia na dzień oczekują komornika i eksmisji. Powiększa się rzesza bezdomnych, kiedy jednocześnie, tuż obok, wyrastają wspaniałe, bogate rezydencje.

Zagraniczny turysta, być może, doświadczy prędzej skandalicznej sytuacji w służbie zdrowia, zetknie się z przepełnionym szpitalem, gdzie nawet na korytarzu trudno będzie znaleźć miejsce. W tym samym czasie, jeden po drugim likwidowane i zamykane są w pełni wyposażone szpitale, z kwalifikowanym personelem lekarskim i pielęgniarskim. Zamykane są całe oddziały, bo nie ma pieniędzy na opłacenie ich pracy, nie ma pieniędzy na leki, nie ma pieniędzy na operacje. Polscy lekarze i pielęgniarki, na których wykształcenie państwo polskie wydało ogromne pieniądze, masowo emigrują do innych krajów, gdzie ich kwalifikacje mają szanse być wykorzystane. W Polsce tymczasem wydłuża się kolejka oczekujących na wizytę u specjalisty, na zabieg operacyjny, na protezę. Nie pomagają protesty, nie pomagają manifestacje, nie pomagają głodówki protestacyjne.

Zastraszająco powiększa się strefa przestępczości, i tej tzw. zorganizowanej, mafijnej i tej indywidualnej, czy grupowej. Jak doniosły właśnie środki masowego przekazu, na drogę przestępstwa wchodzi coraz więcej dzieci, najmłodsi złodzieje mają dzisiaj w Polsce 5-6 lat. Więzienia są przepełnione, a tysiące skazanych na więzienie prawomocnymi wyrokami pozostaje na wolności, bo nie ma warunków do odbycia kary.

Niesamowite rozmiary przyjęła w Polsce korupcja, która obok bezrobocia uważana jest dzisiaj za największą plagę społeczną. Jest to korupcja „odgórna”, a więc taka, która rodzi się na szczytach władzy, w kolejnych rządach, w parlamencie, w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej, w strukturach samorządowych. Polska, od 1989 roku targana jest gigantycznymi skandalami korupcyjnymi, ale żadna z największych afer gospodarczych nie została do tej pory rozstrzygnięta na drodze prawnej. Od 15 lat toczy się śledztwo i proces w tzw. aferze Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego, uważanej za „matkę afer”. Pod przykrywką obsługi zadłużenia zagranicznego wyprowadzono z kasy państwa miliardy dolarów, ale za tę potworną zbrodnię na narodzie polskim nikt nie zostanie skazany, ponieważ, dzięki nowemu prawodawstwu, sprawa ta już za kilka miesięcy zakończy się przedawnieniem. Tak zwany wymiar sprawiedliwości jest sparaliżowany ilością spraw czekających na rozstrzygnięcie, lukami w prawie, nieudolnością bądź przekupstwem prokuratorów i sędziów. Ten stan rzeczy tworzy prawdziwe Eldorado dla wszelkiego rodzaju przestępczości.

Wobec skandalicznej niewydolności prokuratorów i sądów pojawiła się w Polsce nowa instytucja, sejmowych komisji śledczych. Aktualnie działają trzy takie komisje, w tzw. aferze Rywina, w sprawie największego koncernu naftowego PKN Orlen i w sprawie prywatyzacji Państwowego Zakładu Ubezpieczeń. Nie wiadomo, czym naprawdę zakończą się śledztwa sejmowe, ale już dziś to, co te komisje ujawniły i codziennie ujawniają, wstrząsnęło i wstrząsa opinią publiczną. Komisje te ujawniają skalę przestępczych powiązań w elicie władzy, powiązania ludzi pełniących najwyższe funkcje państwowe z pospolitymi przestępcami, z obcymi agenturami, agentami zarówno służb specjalnych obcych państw, jak i zagranicznymi strukturami mafijnymi.

Omówienie tego, jak w tych warunkach funkcjonuje polska gospodarka wymagałoby osobnego referatu. Jedno jest pewne: z roku na rok rośnie deficyt budżetowy i rośnie zadłużenie państwa, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Każdego roku Polska importuje towarów na sumę ok. 20 miliardów dolarów większą niż wynosi jej eksport, w związku z czym coraz większa część majątku narodowego przechodzi w obce ręce. Praktycznie cały sektor bankowy jest już w obcych rękach. Jeśli obejrzeć, corocznie publikowane listy 500 największych przedsiębiorstw w Polsce, to są to już w większości firmy zagraniczne. Jest rzeczą godną uwagi i nie bez znaczenia dla rozwoju sytuacji gospodarczej w Polsce, że wiele z tych firm wykazuje straty, a więc nie odprowadza do budżetu państwa podatków. Wynikiem tego wszystkiego jest to, że coraz więcej Polaków czuje się we własnym kraju jak ludzie drugiej kategorii.

Dlaczego tak się dzieje? Gdzie szukać źródeł takiego stanu rzeczy? Jak to jest możliwe, że Polska, wraz z odzyskaniem wolności i przejściem od komunizmu do demokracji skazała tak wielkie rzesze swoich obywateli na wegetację, na margines? Jak powstrzymać upływ polskiej krwi wyrażający się przede wszystkim emigracją ludzi młodych, wykształconych i przedsiębiorczych?

Dzisiaj już mało kto w Polsce wątpi, że źródeł tej sytuacji poszukiwać należy w opłakanej jakości elity polityczno-gospodarczej, rządzącej krajem, w stanie praktycznie niezmienionym, od 16 lat. Piszą o tym uczeni socjolodzy, piszą dziennikarze i publicyści, dowodzą tego badania opinii publicznej. Badania te pokazują, że w Polsce dzisiejszej na samym dole społecznego prestiżu i zaufania stoją parlamentarzyści, posłowie i senatorowie, politycy wszelkiej maści. Wszyscy już dawno zauważyli, że pomimo tego, że od roku 1989 już pięć razy przeprowadzane były wybory parlamentarne, Polską nadal rządzi elita polityczna ukształtowana na początku 1989 roku, przy tzw. Okrągłym Stole. W tej elicie dokonały się najróżniejsze przegrupowania, politycy do niej należący już wielokrotnie zmieniali partyjne szyldy, aliansy, koalicje, przechodzili z jednej strony sejmowej sali na drugą, ale ten trzon okrągłostołowy trwa i wydaje się nie do ruszenia.

W ostatnich dniach i tygodniach opinię publiczną w Polsce szokują wieści wychodzące z Instytutu Pamięci Narodowej. Tydzień temu pojawiła się tzw. Lista Wildsteina, zawierająca ok. 250 tysięcy nazwisk, o których twierdzi się, że zawiera nazwiska funkcjonariuszy i tajnych współpracowników służb specjalnych w PRL. W moim odczuciu lustracja była konieczna, ale przeprowadzona powinna być we właściwym czasie. Najpierw wyczyszczono tysiące najważniejszych funkcjonariuszy, natomiast dzisiaj publikuje się listę, która doprowadzi tylko do skłócenia społeczeństwa, co może źle zaowocować w czasie wyborów.

Niestety, rok obecny jest rokiem szczególnym. Mają się bowiem odbyć w tym roku i wybory parlamentarne, i wybory na Urząd Prezydenta, a jeszcze do tego referendum o konstytucję europejską. Jest to więc czas burzliwy, czas wielkiej politycznej młocki, czas hałasu medialnego, wielkiej manipulacji społecznej. Nic nie wskazuje na to, że przed tymi wyborami uda się oczyścić elitę polityczną Rzeczypospolitej z agentury, i tej rodzimej i tej obcej, że uda się w sposób zasadniczy zmienić pookrągłostołową scenę polityczną.

Takie oczyszczenie się nie uda i nie jest możliwe, ponieważ przeszkadza temu fatalny system wyborczy, system, który sam w sobie generuje korupcję, sprzyja mafijności i niejasności sceny politycznej i ukrytych powiązań pomiędzy różnymi politykami i różnymi grupami polityków. Jest to tak zwana ordynacja proporcjonalna w wyborach do Sejmu, która stanowi najpoważniejszą wadę ustrojową Rzeczypospolitej, wadę podobną do nieszczęsnego ongiś liberum veto. Jest to ordynacja wyborcza, która narusza nasze prawa obywatelskie, przede wszystkim nasze bierne prawo wyborcze, i nie pozwala obywatelowi Rzeczypospolitej na kandydowanie do Sejmu inaczej niż za uprzednia zgodą i aprobatą jakiejś partyjnej koterii. Ordynacja, która łamie konstytucyjną zasadę równości, gdyż uprzywilejowuje partyjne „biura polityczne”, daje ogromną władzę w ręce tzw. partyjnych baronów. To ta ordynacja powoduje, że z wyborów na wybory, bez względu na to, jak pogarsza się sytuacja i wewnętrzna i międzynarodowa Polski, wciąż ta sama elita pozostaje przy władzy.

Jako Prezydent Szczecina mam zaszczyt należeć do grona Samorządowych Patronów Ruchu Obywatelskiego na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych. Do grona tego należy obok mnie około 100 innych prezydentów i burmistrzów miast polskich. Ruch ten ukazuje drogę wyjścia z impasu, w jakim znalazł się nasz kraj, drogę autentycznej wymiany elity politycznej, drogę naprawy Rzeczypospolitej. Jako zasadniczy krok naprawy widzimy usunięcie tej najważniejszej wady ustrojowej, jaką jest fatalna ordynacja wyborcza i wprowadzenie zasady wyboru takiej, jaką od ponad 200 lat posługują się obywatele Stanów Zjednoczonych: wyboru posłów w jednomandatowych okręgach wyborczych. Tylko jeden poseł z okręgu, ten, który uzyskuje największą ilość głosów w otwartym, obywatelskim konkursie.

Przedstawiając tę propozycję mamy za sobą nie tylko wieki demokracji w Ameryce, w Wielkiej Brytanii, Kanadzie i dziesiątkach innych krajów. Mamy za sobą także już i polskie doświadczenie. W 2002 roku po raz pierwszy przeprowadzone zostały w Polsce tzw. bezpośrednie wybory wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Po raz pierwszy to nie jakieś koterie partyjne desygnowały gospodarzy miast i gmin, lecz prawdziwego wyboru dokonali ich mieszkańcy. Warto wiedzieć, jak wypadły te wybory? Ponad 75% mandatów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast uzyskali kandydaci nie wysunięci przez żadne partie polityczne! Była to prawdziwa rzeź wszystkich partii politycznych, od lewicy do prawicy.

Jest to ogromne doświadczenie Polaków, którzy mogą teraz sami przekonać się czy sposób wyboru, jakim od wieków posługują się Amerykanie, jest lepszy czy gorszy od wyboru dokonywanego przez partyjne koterie? Czy nasze gminy na takich wyborach skorzystały czy straciły? Czy do władzy, w wyniku takich wyborów doszli ludzie skorumpowani, umaczani w afery i niejawne związki, czy bogacze, którzy za piwo i kiełbaski przekupili tzw. elektorat, czy też jest to doświadczenie pozytywne, pozytywnie wpływające na gospodarowanie i zarządzanie gminą?

Oczywiście, nie mogę być sędzią w tej sprawie, gdyż to ja jestem egzaminowany i podlegam ocenie. Na podstawie jednak tego, co do mnie dociera z różnych stron Polski uważam, że jest to zmiana pozytywna, ukazująca zalety jednomandatowego wyboru. Jeśli wyborcy dokonali złego wyboru wybierając mnie na prezydenta Szczecina, to niebawem będą mieli okazję swój błąd naprawić i powołać na moje miejsce kogoś innego. I dlatego wierzę, jestem o tym głęboko przekonany, że jest to propozycja słuszna, prosta i konkretna, którą łatwo przeprowadzić, która nie wymaga nakładów finansowych, a jej skutki byłyby zbawienne dla naszego kraju. Wybory w jednomandatowych okręgach wyborczych wreszcie przecięłyby pępowinę łączącą III Rzeczpospolitą z PRL. Na ostateczne przecięcie tej pępowiny czeka dzisiaj cała Polska. Mam nadzieję, że nasi Rodacy, którzy zdecydowali się żyć i pracować w Ameryce, pomogą w tym, żeby z Ameryki do Polski przychodziły nie tylko hamburgery i cheeseburgery, MacDonaldsy i adidasy, ale rozwiązania ustrojowe, które zapewniły Ameryce i jej obywatelom przodującą pozycję wśród narodów świata.

Marian Jurczyk
prezydent Szczecina

Nowy Jork, Centrum Polsko-Słowiańskie, 19 lutego 2005

YouTube, za: dziennikzwiazkowy.com