Hołd ruski

400 lat temu, 29 października 1611 roku, w Zamku Królewskim w Warszawie, carska rodzina biła pokłony przed polskim królem. Car Wasyl IV, stanąwszy przed siedzącym na tronie w majestacie królu Zygmuncie III, dotknął ziemi prawą ręką i ją ucałował, wódz wojsk moskiewskich Dymitr Szujski bił czołem o ziemię a Iwan Szujski uczynił to trzykrotnie. Wydarzenia poprzedził wjazd tryumfalny przez Krakowskie Przedmieście. Po wiekach Julian Ursyn Niemcewicz pisał: „Jak niegdyś wodzowie Rzymscy … wiódł Żółkiewski w tryumfie poymanych Carów. Wszyscy Pułkownicy i Rotmistrze na bogato przybranych koniach postępowali przodem, za niemi szło do 60 karet. W ostatniey sam Żółkiewski … z nim strącony Car Szuyski, dwóch braci swoich maiący po bokach”.

4 lipca 1610 roku pod Kłuszynem, położonym między Smoleńskiem a Moskwą, podczas wojny polsko-rosyjskiej 1609-1618, jazda polska pod dowództwem hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego pobiła kilkukrotnie liczniejszą armię rosyjską pod dowództwem kniazia Dymitra Szujskiego oraz szwedzkie posiłki dowodzone przez Jakuba Pontussona De la Gardie. W obliczu klęski bojarzy zdetronizowali cara Wasyla Szujskiego i obwołali carem królewicza polskiego Władysława, a Żółkiewski wkroczył do Moskwy.

Rok później 29 października 1611 hetman Żółkiewski w uroczystym orszaku wkroczył ze swoim wojskiem do Warszawy wioząc ze sobą Wasyla Szujskiego oraz jego braci Dymitra i Iwana, którzy w obecności szlachty i senatu złożyli królowi Zygmuntowi III Wazie przysięgę wierności.

Carowie Szujscy na sejmie warszawskim – obraz Jana Matejki, nie jest wyeksponowany, znajduje się obecnie w piwnicach Muzeum Narodowego. Dwa wielkie obrazy Tomasza Dolabelli przedstawiające hołd zostały zrabowane przez wojska rosyjskie w 1707, gdy na Zamku Królewskim w Warszawie przebywał car Piotr I.

Na kolumnie Zygmunta w Warszawie, po jej zachodniej stronie, znajduje się tablica z 1644 roku z łacińską inskrypcją:

Zygmunt III na mocy wolnych wyborów król polski, z tytułu dziedziczenia, następstwa i prawa – król Szwecji, w umiłowaniu pokoju i w sławie pierwszy pomiędzy królami, w wojnie i zwycięstwach nie ustępujący nikomu, wziął do niewoli wodzów moskiewskich, stolicę i ziemie moskiewskie zdobył, wojska rozgromił, odzyskał Smoleńsk, złamał pod Chocimiem potęgę turecką, przez czterdzieści cztery lata panował, czterdziesty czwarty z szeregu królów, dorównał w chwale wszystkim, albo ogarnął całą.

Miejsce hołdu dziś (2011) nie jest bezpośrednio upamiętnione ani bezpośrednio na Zamku Królewskim w Warszawie, ani na terenie Warszawy – obiekty związane z hołdem i pobytem Szujskich były konsekwentnie usuwane i niszczowe w imię rosyjskiej racji stanu. Każdy Polak zna słynny obraz Jana Matejki „Hołd pruski”, niewielu jednak wie, że w piwnicach Muzeum Narodowego zalega obraz Matejki przedstawiający hołd ruski. (ah)

Na podstawie: Wikipedia, Tygodnik Powszechny (Adam Węgłowski, Hołd ruski, 20.09.2011)

ZAPYTANIE POSŁANKI NA SEJM, GABRIELI MASŁOWSKIEJ

Lublin, 21.10.2011

Pan
Bogdan Zdrojewski
Minister Kultury i Dziedzictwa

Panie Ministrze,
29 października 2011 r. przypada 400 rocznica Hołdu Ruskiego. W 1611 r. w tym dniu na Zamku Królewskim w Warszawie miał miejsce Hołd Ruski – największy triumf w dziejach Polski.
Wydarzenie to cenzura carska w XIX wieku wymazała z naszej historii, potem podtrzymała to komunistyczna cenzura PRL a dziś historycy poprawni politycznie.
W jaki sposób Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zamierza uczcić to wyjątkowe wydarzenie w naszej historii, ze względu na okrągłą 400 rocznicę?
Czy też ta biała plama w naszej historii będzie nadal utrzymywana?
oraz
gdzie można obejrzeć obraz Jana Matejki „Hołd Ruski”?

Z poważaniem
Gabriela Masłowska
Poseł na Sejm RP