Czy przez mękę Chrystusa zostaliśmy uwolnieni od grzechu?
Który nas miłuje i który przez swą krew uwolnił nas od naszych grzechów… (Ap 1, 5)
Męka Chrystusa jest właściwą przyczyną odpuszczenia grzechów, a to w trojaki sposób:
1. Przez to, że budzi miłość, bo jak mówi Apostoł: „Bóg zaś okazuje nam swoją miłość przez to, że Chrystus umarł za nas, gdyśmy byli jeszcze grzesznikami” (Rz 5,8). A przez miłość osiągamy przebaczenie grzechów. Czytamy w Ewangelii: „Odpuszczone są jej liczne grzechy, ponieważ bardzo umiłowała.” (Łk 7,47).
2. Męka Chrystusa powoduje odpuszczenie grzechów przez to, że jest Odkupieniem. Skoro Chrystus jest naszą Głową, to, przez swoją mękę podjętą z miłości i posłuszeństwa, uwolnił od grzechów nas, jako swoje członki, płacąc swą męką, która była czymś w rodzaju okupu. Podobnie człowiek wykonując rękami jakieś zasługujące dzieło, wykupuje siebie z grzechu popełnionego przy pomocy nóg. Cały Kościół, czyli ciało mistyczne Chrystusa, uważamy poniekąd za jedną Osobę łącznie z jego Głową – Chrystusem, jest on bowiem strukturą złożoną z wielu członków podobnie do ciała w przyrodzie.
3. Męka Chrystusa jest przyczyną sprawczą, ponieważ przedmiot męki, ciało Chrystusa, jest „narzędziem Bóstwa”. Dzięki temu cierpienia i czyny Chrystusa, mocą Bożą, osiągają zgładzenie grzechów.
Chrystus swą męką gładzi grzechy przez stworzenie przyczyny, czyli źródła, z którego w każdym czasie może płynąć odpuszczenie wszelkich grzechów: dawnych, obecnych, bądź przyszłych, podobnie jak lekarz przyrządza lekarstwo, które może uzdrowić każdego chorego, także i w przyszłości.
Ponieważ męka Chrystusa będąc powszechną przyczyną odpuszczenia grzechów, poprzedza je, konieczne jest zaaplikowanie jej, jako lekarstwa poszczególnym osobom dla zgładzenia grzechów osobistych. Osiąga się to przez chrzest, pokutę oraz inne sakramenty, które czerpią swą moc męki Chrystusa.
Przez wiarę także otrzymujemy owoce męki Chrystusa, stosownie do słów Apostoła: „Jego to ustanowił Bóg narzędziem przebłagania przez wiarę mocą Jego krwi” (Rz 3, 25). Lecz ta wiara, która oczyszcza z grzechu, nie jest wiarą nieukształtowaną, która może współistnieć nawet z grzechem, lecz jest to wiara ukształtowana przez miłość, tak by męka Chrystusa oddziaływała nie tylko na umysł nasz, lecz także na wolę. I również w ten sposób grzechy zostają odpuszczone mocą męki Chrystusa.
Źródło: Thomas Aquinas, Summa Theologiae 3, q. 49, a. 1. Polskie wydanie: Suma teologiczna. Tom 26. Przełożył i objaśnieniami zaopatrzył ks. St. Piotrowicz.
Dobór tekstów według książki: St. Thomas Aquinas. Meditations for Lent. Passages selected by Fr. Mezard, O.P., trans. by Fr. Philip Hughes. London: Sheed and Ward, 1937.
Tryptyk Siedmiu Sakramentów. Rogier van der Weyden, 1445-50, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych w Antwerpii.