Dodano: 2008-11-06 Kamienie pomorskie Tychowo, Grzybnica, Borkowo - nazwy tych trzech pomorskich miejscowości łączy obecność niezwykłych kamieni. Niektóre z nich, tak jak w Tychowie, są reliktem przyrody. Inne, tak jak w Grzybnicy i Borkowie, dotknęła ręka człowieka.
Tychowski "Trygław" jest największym głazem narzutowym w Polsce i jednym z większych w Europie. Jego obwód wynosi 44 metry, wysokość nad ziemią 3,8 a pod ziemią 4 metry. Ma prawie 14 metrów długości, ponad 9 metrów szerokości, około 700 metrów sześciennych objętości i waży ok. 2000 ton. Nazwa głazu - "Trygław" - pochodzi od imienia bóstwa czczonego przez plemię Wenedów, którzy niegdyś zamieszkiwali te tereny. W Tychowie składano mu hołd i ofiary z płodów ziemi. Niemcy, którzy nazywali go po prostu Wielkim Kamieniem (Grosse Stein), wznieśli na nim w 1874 roku drewniany krzyż pokryty brązem z pasją na której widniał napis: "Bałwochwalstwo i grzech pokryły ziemię ciemnością. Śmierć Chrystusa sprowadza nowe światło i życie, zrzuca Trygława w niepamięć pod kamień. I sprowadza ludzi na łono Ojca!". "Trygława" umieszczono nawet w herbie Tychowa.
Konstrukcje megalityczne pojawiły się w epoce neolitu (ok. 4 tys. lat p.n.e.) oraz w początkach epoki brązu. Do dzisiaj dokładnie nie wiadomo, do czego służyły. Prawdopodobnie do kilku rzeczy na raz: obserwacji astronomicznych, chowania zmarłych, oddawania kultu bóstwom. Czasami wznoszono pojedyncze słupy (menhiry); czasami na dwa słupy nakładano poziomą płytę, tworząc dolmen. Kilka dolmenów ustawionych obok siebie, składało się na grób korytarzowy. Niektóre budowle megalityczne miały rozmiary olbrzymie - wielki menhir z Locmariaquer we Francji mierzył 20,5 metra i ważył 350 ton. Obliczono, że do jego ustawienia potrzebnych było 1750 ludzi lub 250 wołów.
Na Pomorzu Środkowym spotkać można także budowle megalityczne. Jedną z nich jest grobowiec w Borkowie, pochodzący prawdopodobnie sprzed 5 tysięcy lat. Całkowicie unikatowe miejsce stało się bardziej znane po zawiązaniu przez miejscowe społeczeństwo stowarzyszenia "Mała Ojczyzna" organizującego coroczne spotkania historyczne.
Niezwykłym zabytkiem historii są tak zwane "kamienne kręgi" w rejonie Grzybnicy. Archeolodzy wciąż spierają się, skąd wzięło się cmentarzysko. Najbardziej prawdopodobna wydaje się wersja, że wybudowało go plemię Gotów, koczujące tutaj w czasie wędrówek ze Skandynawii na południe Europy w I i II wieku. Cmentarzysko zajmuje aż 10 hektarów, a znajduje się tutaj 11 kopców, najprawdopodobniej kurhanów, pomiędzy którymi występują powierzchnie polnych kamieni (bruki), pojedyncze głazy oraz zespoły głazów tworzących trzy osobne kręgi. Największe są dwa bliźniacze kręgi o średnicach około 40 metrów. (tr) ![]() |
Koszalin 2008 | www.komk.ovh.org | © Komitet Obywatelski Miasta Koszalina |